fév[rier] 91
a Jacques Dwelshauvers
Cher Ami!
Je t'envoie un exemplaire de ma tête bête, telle qu'elle est visible après une délicieuse nuit de Carnaval, où l'on promet son portrait après avoir reçu bien plus.
Je ne sais si cela t'intéresse. Mais, tu comprends fort bien, que c'est un échange que je propose et que si j'envoie ma tête à toi et à Gust — les deux seuls êtres qui, en dehors de Clara, pourront se glorifier de me posséder aussi entièrement! — c'est que j'en veux aux vôtres.
Rassemblage idéal de deux types distingués de l'animal mâle à vingt ans — Merci? Il n'y a pas de quoi? — il me te faut!
Il me faut absolument Gust, dont la figure méphistophélique, incarne si drôlement le Spotgeest de Hiel: "Ha-ha-aa!"[1] —
Et toi donc avec ta tête étrange, belle de laideur, ton front de rêveur et de pessimiste entouré des cheveux un peu romantique à la Gautier, — des yeux de bon chien dans une tête de bête fauve, avant tout: pas banale, hautement caractéristique.[2]
A côté de deux types prononcés pareils, y a-t-il place pour un indécis, un frivole, un "oiseau de passage" dans les larges contrées du profond penser un sentimental, un naïf, comme moi? Je ne sais. Mais si l'amitié, la sympathie réelle que vous deux m'inspirez est partagée, je l'espère.
Annotations
[1] De Bom bedoelt de spotgeest van Jan van Beers in het oratorium De oorlog, getoondicht door Peter Benoit op tekst van Jan van Beers, Antwerpen, L. Beerts, 1873. In Emmanuel Hiels Lucifer (oratorio, muziek van Peter Benoit; Brussel, J. Nijs, 1866, is het niet de spotgeest maar wel de Dood, die telkens "Ha-ha" roept. In zijn Notitieboekje XIII, februari 1891, (bezit AMVC, z.p.), schreef De Bom een gedichtje over, dat hij in 1890 had gemaakt en nu opnieuw "op 'n oud pampierke ontdekt" had, en dat hij had ondertekend met "Haha (De spotgeest)". Dit is het gedicht dat hem door de spotgeest werd ingegeven:
"Realisme
't Was Mei! De boerinnen die zwierden,
'n half stuk in den kraag.
Hun stemmen die gierden.
Een lag er in d'haag.
Zij dansten en sprongen
'lijk wilden dooreen.
De boeren die wrongen
En drongen en vochten voor een.
Zij trokken hun messen,
Met tien tegen zessen
En zwijmelende bracht men z'in 't kot
Waar z'heel den nacht huilden van... Jo Piot!"
'n half stuk in den kraag.
Hun stemmen die gierden.
Een lag er in d'haag.
Zij dansten en sprongen
'lijk wilden dooreen.
De boeren die wrongen
En drongen en vochten voor een.
Zij trokken hun messen,
Met tien tegen zessen
En zwijmelende bracht men z'in 't kot
Waar z'heel den nacht huilden van... Jo Piot!"
Het gedichtje was bedoeld als een persiflage op Gentil Antheunis' Bezinne de Mei, door De Bom Idealisme genoemd:
't Was Mei! De jeugd kwam bij de jeugd
in eer en deugd;
Er werd gedanst,
Er werd gekranst,
Er werd geklonken,
gedronken
Het ging luidruchtig bont dooreen,
En kout en zang was algemeen
Ha! ha! hei! hei!
Bezinne de Mei!
in eer en deugd;
Er werd gedanst,
Er werd gekranst,
Er werd geklonken,
gedronken
Het ging luidruchtig bont dooreen,
En kout en zang was algemeen
Ha! ha! hei! hei!
Bezinne de Mei!
[2] Ter vergelijking volgt het beeld dat August Vermeylen van zijn vriend Jacques Mesnil ophing in het portret van Mark Kerwaan in zijn roman Twee vrienden: ".../... het mat-bleke gezicht van Mark, het beeld van zijn liefde: dat gezicht dat de meesten lelijk achten, — met het bultig Beethovenvoorhoofd, die scherpe trekken, dien breden, bitteren mond en die invallende kin, — maar dat Frans [[= Vermeylen]] voorkomt als het echte wezen van het genie; die ogen vooral, zacht befloerst en plots vinnig doordringend, hij begrijpt wel dat die de stommelingen moeten verontrusten, en ook die stem, wat dof en moe, en dan weer vreemd snijdend." Zie Vermeylen, Verzameld Werk, I, p. 148-149.
