Annotations

[2] Dirk Waalwijk was redacteur van Het Nieuwsblad voor Nederland.
[3] Marie Willem Frederik Treub.
[5] Over Mortelmans, zie ook brief 150 (noot 3) en brief 156 (noot 2).
[6] August Vermeylen.
[7] Vermeylen zou pas in november naar Nederland gaan. Zie brief 205, noot 4.
[8] Waarschijnlijk gaat het om 'Ter Inleiding', de inleidende tekst bij de uitvoeringen van werken van Ibsen, in: Leo Simons, Besproken Plaatsen (Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1891), p. 122-132. De recensies over Ibsen lopen tot p. 206.
[9] De voordracht dieDe Bom op 12 november 1892 in Antwerpen hield over Ibsen, verscheen in druk: Hendrik Ibsen en zijn werk (Gent, Ad. Hoste — Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1893). De uitgave was voorzien van een gedrukte opdracht: 'Aan Leo Simons Mr., vriendschappelijk E[mmanuel de Bom]'.

Register

Naam - persoon

Bom, Emmanuel Karel De (° Antwerpen, 1868-11-09 - ✝ Kalmthout, 1953-04-14)

Bibliothecaris, journalist en schrijver. Medeoprichter van Van Nu en Straks. Gehuwd met Nora Aulit op 24/08/1901 in Antwerpen.

Gaesch, Clara Joanna Maria (° Königsberg (Pruisen; thans Kalingrad, USSR), 1866-02-23 - ✝ – Antwerpen, 1895-03-14)

Cafézangeres.

Was ongehuwd en werkte tot 1891 in The Music Hall aan het Falconplein. Op het ogenblik dat ze een relatie had met Emmanuel de Bom, verwachtteze een kind, dat in 1895 een tijdlang bij De Boms zuster Jeanne werd opgenomen. Een zuster van Clara, Augusta, werkte ook als zangeres in de Statiestraat en zou in 1895 in Kopenhagen hebben verbleven. Clara's laatste adres was Dambruggestraat 85, Antwerpen.

Kes, Willem (° Dordrecht, 1856-02-16 - ✝ München, 1934-02-22)

Violist, componist en dirigent.

Mortelmans, Lodewijk (° Antwerpen, 1868-02-05 - ✝ Antwerpen, 1952-06-24)

Componist.

Broer van Frans Mortelmans.

Simons, Leo Mz (° Den Haag, 1862-08-01 - ✝ Rotterdam, 1932-06-11)

Auteur, uitgever (Wereldbibliotheek) en Vondelkenner.

Treub, Marie Willem Frederik (° Voorschoten, 1858-11-30 - ✝ Den Haag, 1931-07-24)

Politicus, econoom en publicist.

Vermeylen, August. (° Brussel, 1872-05-12 - ✝ Ukkel, 1945-01-10)

Hoogleraar, kunsthistoricus en schrijver. Medeoprichter van Van Nu en Straks. Gehuwd met Gabrielle Josephine Pauline Brouhon op 21/09/1897.

Waalwijk, Dirk Adrianus Van (° Amsterdam, 1853-09-30 - ✝ Leiden, 1937-10-24)

Journalist.

Was eigenaar, directeur en redacteur van het NIEUWSBLAD VOOR NEDERLAND. Werd in 1906 lid van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde. Was ook jarenlang verbonden aan Sijthoff's Uitgeversmij. te Leiden (hij was gehuwd met Jacomina Plonia Sijthoff).

Titel - krant/tijdschrift

Nieuwsblad Voor Nederland, Het (° 1883 - ✝ 1914)

Nederlands blad, opvolger van het Nieuw Vliegend Blad. Verscheen driemaal per week en werd uitgegeven van 02/08/1883 tot 08/08/1914. Directeur-eigenaar was D.A.van Waalwijk. Op maandag werd een Zondagsblad van het Nieuwsblad voor Nederland bij de krant gevoegd. Van beide publikaties blijven slecht enkele exemplaren bewaard in het Gemeentearchief van Amsterdam en in het Nederlands Persmuseum (Amsterdam). Ze waren neutraal maar Oranje-gezind, en populair van toon.

Oprechte Haarlemsche Courant, De (° 1847 - ✝ 1941)

Nederlands dagblad met zeer oude traditie. Werd in 1656 gesticht door Abraham Casteleyn als Weeckelijke Courante van Europa. Werd twee jaar later Haarlemsche Courant, waaraan in 1664 het woord Opregte werd toegevoegd. Pas vanaf de 19de eeuw (1847) verscheen het als dagblad. Omstreeks 1890 behoorde het tot de meest gelezen kranten van Nederland, grotendeels omwille van de rubriek familieadvertenties, wat de krant ook de naam "dameskrant" opleverde. Smolt in 1941 samen met Haarlems dagblad onder de naam Haarlemsche courant.

Sociaal Weekblad (° 1887 - ✝ –, 1911)

Nederlands tijdschrift.

De eerste drie redacteurs tussen 1887 en oktober 1900 waren achtereenvolgens Kerdijk, Pekelharing en Treub. Het blad trachtte de vrijzinnig-demokratische denkbeelden op sociaal-economisch gebied te verspreiden en door regelmatige en stelselmatige voorlichting de publieke opinie "te winnen voor de opvatting dat naast aanmoediging en steun der vrije maatschappelijke krachten ook door directe staatsinmenging in het economisch en maatschappelijk leven tot wegneming van misstanden een ruime plaats moest worden ingenomen". Diezelfde opvatting werd - door meestal dezelfde mensen - ook verdedigd binnen een politieke formatie: de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB), de staatkundige organisatie van de "radikaal" liberale geestesstroming in Nederland, die tot een afsplitsingsproces van de liberale partij had geleid. De groep - Kerdijk trad in 1901 uit de leiding van de Liberale Unie nadat daar op 26 januari 1901 een urgentiemotie voor grondwetsherziening met het oog op algemeen kiesrecht, was verworpen. Deze hervormingsgezinden richtten op 17 maart 1901 de VDB op, waarin de reeds in 1892 gestichte en als linkervleugel van het liberalisme te beschouwen Radikale Bond, onder leiding van M.W.F. Treub, opging. De VDB bepleitte algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen, en een krachtige sociale wetgeving. Tijdens de tweede wereldoorlog werd de Bond door de Duitsers opgegeven. In 1946 ging een deel van de VDB op in de Partij van de Arbeid, een ander in de Partij van de Vrijheid. Zie ook WP (s.v. Liberale Partij (1. Nederland) en s.v. Vrijzinnig-Democratische Bond).

Telegraaf, De (° 1893 - °)

Nederlands ochtendblad.