7 Mei 07.
Karele, 'k ben Zaterdag onmogelijk naar Brussel kunnen gaan. Is daar iets gebeurd? Of waart gij ook alweer afwezig?[1] Ik zou U verdommelijk[2] geêren spreken over velerlei zaken. O.a. over een bijeenkomst van Vl[aamsche] letterkundigen; ik heb een oproep klaar, die ik u eerst wou laten lezen. De Hollanders zouden geeren hebben dat er een afgeveerdigde benoemd werd door de Vlamingen om hen te A[msterdam] den 2n of 3n Juni te vertegenwoordigen. Tevens groote aandrang opdat we allemaal met ons gemannen & gewijven zoûn afkomen...[3] Nu houd ik wel van "feesten", als ze maar niet te dik opeen vallen, en Streuvels zijn kiekens zijn aan 't broeien, zegt hem![4]
Daarover in 't lang en in 't breed schrijven — nu dat de persen der Rotte zuchten onder onze kopij!! — gaat me niet. Als ik eenigszins mijn pen kan laten rusten, grijp ik de gelegenheid aan.
Vervolgens zou ik met U over "Vlaanderen" willen klappen. De atmosfeer daar hangt mijn keel uit. 'k Heb serieus goesting eruit te trekken, maar — als gezegd — ik wil er zeer serieus met U over klappen. Ziede gij geen kans om Zaterdag a[anstaande] eens over te komen?
Zooals ik aan Prof. Vermeylen schreef meende ik dat de "zitting" — waartoe zijn die eigenlijk noodig, als hij toch zijn veto maar uit te spreken heeft, om alles ongedaan te maken? — 8 dagen later zou zijn. Maar hij kan dan zeker niet. Daar krijg ik natuurlijk geen antwoord op, en ik heb brandende goesting om definitief met hem af te breken. Ik ben niet voor halve maatregelen.
Dan de kwestie Franck.[5] 'k Ben gedegouteerd van de houding dezes 1/4 smouzen,[*] in zake de mijnwet.[6] Maar hij krijgt dan ook zijn bekomste. Ziehier nu 't miserabele, dat menschen lijk Vermeylen, totaal onafhankelijk zich door allerlei miserabel geknoei in kleine plaatsjes moeten inwerken, waarbij ze natuurlijk hun zeg-vrijheid inboeten. Enfin — ge zult uit de Rotte vanmorgen gezien hebben, dat ik mijn bieterkes even getoond heb aan mijnen vriend Max Rooses.[*]
Dat is de ongenade, misschien, de ontstemming zeker. Dr. V[ermeylen] zal nu zeker zijn, dat hij conservator wordt.[7]
Wat een vervelende brief, he?
'k Heb alles wat ge pas geschreven hebt — ook de Zatte Moeder — met wellust ingezwolgen.[8] 't Portret der ministers — balsamiek![9] We zijn een paar kadeeën van den goeien ouwen tijd. Bravo! Wat ben ik blij dat wij, wij zijn! —
Brusse was hier Zaterdag avond, en hij kan niet zwijgen over ons werk. Met 't Congres heeft hij ons per telegraaf willen feliciteeren!!![10]
En Mariette?.... En Pauleke?
— Nora ziet er rozig uit — maar dat rakkersche draaierige weer — ge kunt er geen staat op maken — en vandaag moet ze juist overendweer naar stad — en 't waait, 't waait.
Hoe is 't, is er kans op Zaterdag? Ge dineert bij ons. Komt samen af, en brengt Paul mee. — Verbeel u, dien Maandag na de Hollanders hier stond de tafel voor ons 4 gedekt![11]
Annotations
[1] De Bom en Van de Woestijne waren allebei afwezig tijdens de redactievergadering van Vlaanderen op zaterdag 4 mei 1907. De Bom kon niet gaan, Van de Woestijne wilde niet.
[2] Er lijkt eigenlijk 'verdonmnelijk' te staan, al is dat niet helemaal duidelijk. 'Verdommelijk' lijkt hier weliswaar het meest aannemelijk.
[3] Heel wat Vlaamse schrijvers waren uitgenodigd voor een vergadering van de 'Vereeniging van Nederlandsche Letterkundigen'. De uitstap was de definitieve doorbraak naar de oprichting van de Vlaamse tegenhanger van de vereniging, de VVL (1907).
[4] Op 25 april 1907 had Streuvels inderdaad aan De Bom geschreven: 'Maar of ik naar die nieuwe vergadering kom, valt te betwijfelen ... mijn eiers liggen te broeden en 3 weken lang, moeten ze tweemaal daags gekeerd worden'. Geciteerd uit Kathryn Smits, 'Een aardig bundeltje brieven'. Stijn Streuvels en Emmanuel de Bom. De briefwisseling van de jaren 1900-1914 (Kapellen, Pelckmans, 2005), deel 1, p. 291.
[5] Louis Franck speelde een belangrijke rol in de politieke heisa die er in verband met de arbeidsomstandigheden van de mijnwerkers bestond (zie brief 241, noot 1). Hij zorgde er onder meer voor dat ze Nederlands konden praten tijdens hun werk.
[6] 'Mijnwet': zie brief 241, noot 1.
[*] 'Bieterkes': bijtertjes (tanden). Het artikel dat De Bom bedoelt, is 'Voor een Vlaamsche Hogeschool' (NRC, 7 mei 1907).
[7] De Bom ging er blijkbaar nog altijd van uit dat August Vermeylen aasde op het conservatorschap van het Museum Plantin-Moretus. Die functie was nog in handen van Max Rooses. Zie brief 213.
[8] 'Zatte moeder': zie brief 234, noot 9.
[9] 'Portret der ministers': Van de Woestijne had in de NRC van 5 mei 1907 de leden van de nieuwe regering (onder leiding van Jules de Trooz) geportretteerd, niet alleen door een zakelijk en objectief overzicht van hun politieke positie en carrière te geven, maar ook door uit te weiden over hun haar- en klederdracht, stemvolume, enz. 'Balsamiek': balsemiek (sterk ruikend, pittig).
[10] Zie brief 188, noot 3.
