Amice,
De bewuste zitting moet, meen ik, Donderdag a[anstaande] plaats hebben, niet waar?[2]
Welnu, krijt me aan voor twee dingen:
- 1º Folklore I. Over het Lied van den Boom Jesse en II. Over Leugenliederen en –vertelsels. Bijdragen van Pol de Mont, naar aanleiding van een onlangs verschenen werk van Waling Dijkstra.[3]
- 2º Letteren. Lezing van onuitgegeven gedichten. 1. Dichters en Philistijnen – Boutade in geharnaste rondeelkens. II. Vizioenen: A. Te Versailles, B. 20 Juni 1792.[4]
Voor de daarna volgende zitting moogt gij mijn bijdrage over Idealisme & Realisme aankondigen.[5]. Het ware zeker al te erg die ook nog op het programma van aanst. Donderdag te brengen!!!
Wat het avondmaal betreft, gaerne wil ik van de Comm[issie] deelmaken,[6] op éene voorwaerde echter: namelijk, dat een of meer andere leden zich de moeite geven, al de Antwerpsche Taalverbonders een inschrijving van dat souper te gaan afbedelen. Om met 5 man en eenen paerdenkop te gaan tafelen, wil ik de restaurateurs niet gaan te voet vallen!!![7] Om den droes niet.
Morgen avond lees ik te Brussel, in de Distel, eene reeks nieuwe & oude gedichten van......[8] Misschien verschijnt eerlang een zuiver poëtisch tijdschrift, onder redactie van H[élèn]e Swarth en
uwen d[ienst]w[illigen dienaar]
Pol de Mont
P[ost Scriptum] Niets is nog onweerroepelijk besloten en alleen, dat het tijdschrift op zeer luttel ex[emplaren], prachtex[emplaren], zal worden getrokken, is zeker. 't Zal ook etsen & muziek bevatten. Iets geheel sui generis![9]
Maar a propos, ik ging elken Zondag vertelsels ontvangen,[10] en, ik kreeg nog geen enkel te zien!! Waarlijk, gij gèneert U niet, en houdt mij zegevierend voor den aap. Hoe lang nog???
Annotations
[1] Wat De Bom, die van april 1889 tot april 1890 secretaris van de Antwerpse groep van het Taalverbond was, aan De Mont gevraagd had, is niet geweten.
[2] Bedoeld wordt de zitting van de Antwerpse groep van het Taalverbond, die zou plaatvinden op donderdag 23 januari 1890 maar verplaatst werd naar vrijdag 24 januari 1890. De leden werden van deze schikkingen op de hoogte gebracht door twee gedrukte oproepbriefjes, resp. van 19 en 22 jan. 1890. Zie de documentatie over het Taalverbond in het AMVC (T 106/D). Al de oproepbriefjes voor de leden van het Antwerpse Taalverbond uit dat jaar deelden mee dat de vergaderingen plaats hadden in Taverne des Mille Colonnes, De Keyserlei, Antwerpen.
[3] Zie Waling Dijkstra, Koartgud. Rijm en onrijm (Sneek, Zijlstra's kwartsjes boekerij nr. 4, J.W. Muller) en Waling Dijkstra, Neiswylen. Rijm en onrijm (Sneek, Zijlstra's kwartsjes boekerij nr. 5, J.W. Muller). Een bespreking van een van deze werken door Pol de Mont werd niet teruggevonden.
[4] Op de dagorde van de vergadering die op 24 januari 1890 zou plaatsvinden, hielden punt vier en vijf hetvolgende in: Folklore. — I. Over het lied van den Boom Jesse. II. Over Leugenliederen en –vertelsels. Bijdragen van Pol de Mont, naar aanleiding van een onlangs verschenen werk van W. Dijkstra. Letteren. — Lezing van onuitgegeven gedichten. I. Dichters en Philistijnen, boutade in geharnaste rondeelkens. II. Vizioenen: A. Te Versailles, B. 20 juni 1792, door DENZELFDE.
[5] Pol de Mont zou tijdens de vergadering van 20 februari 1890 van de Antwerpse groep van het Taalverbond een lezing houden, getiteld: 'Over idealisme en realisme'. Zie het oproepbriefje van 16 februari 1890 aan de Antwerpse leden in de documentatie over het Taalverbond (AMVC, T 106/D).
Emmanuel de Bom meldde op 6 april 1890 in het verslag over het bestuursjaar 1889–1890 van de Antwerpse groep van het Taalverbond dat er in het het afgelopen jaar een lezing werd gehouden door Pol de Mont over Idealisme en realisme. Zie het Maandblad van het Taalverbond, jrg. I, nr. 1 (20 april 1890), p. 13. De lezing verscheen in: Pol de Mont, Losse schetsen, deel III (Hasselt, Winand Klock, 1890, p. 137-159), en was reeds eerder gepubliceerd in de Handelingen van het XVIIIde Nederlandsch taal– en letterkundig Congres (Breda, Broese en C°, 1882, p. 116-138).
Tijdens dat congres, dat plaatsvond te Breda van 31 augustus tot 3 september 1881 had Jan ten Brink Pol de Mont onverwacht het woord verleend, met de bedoeling in de letterkundige afdeling een redetwist uit te lokken over de toenmalige hedendaagse roman. Zie Pol de Mont, Losse schetsen, p. 137, noot 1. De Mont schrijft daar ook dat men deze beschouwingen over idealisme en realisme met een opstelletje moest vergelijken dat hij in 1879 over hetzelfde onderwerp plaatste in Het pennoen, jrg. II, nr. 3 (juli 1879), ondertekend Olympio. De tekst ervan liet hij volgen in dezelfde noot 1, op p. 154-159 van het derde deel van Losse schetsen.
[6] Dit was de commissie voor de jaarlijkse feestmaaltijd van de Antwerpse Taalverbonders. Een rondschrijven aan de leden van 3 februari 1890 meldde dat dit gezellige avondmaal zou plaatsvinden op 8 februari 1890 in het restaurant St-Jean in de Keyserlei in Antwerpen, om kwart voor acht 's avonds. Het briefje was opgesteld in naam van de commissieleden Pol de Mont, Antoon Moortgat, Emmanuel de Bom en M.B. Wezelaar, de restauranthouder. Zie de documentatie over het Taalverbond in het AMVC (T106/D).
[7] Het feest had evenwel veel succes: een twintigtal leden van de Antwerpse groep namen aan het banket deel. Zie het Maandblad van het Taalverbond, jrg. I, nr. 1 (20 april 1890), p. 14. De groep telde dertig leden. Zie de ledenlijst in het Maandblad van het Taalverbond van 14 mei 1890, p. 28-29.
[8] In het verslag van de zitting van 18 januari 1890 van het kunstgenootschap De Distel te Brussel schreef Leonard Buyst dat Pol de Mont er die avond een lezing hield. Het programma was als volgt samengesteld: 1. Fragmenten uit de cyclus "Jeshua-ben-Joszef". 2. Lamok. Arabische legende. Jambische tetrameters. 3. Dansstudiën: a/ De Naja–Hajes; b/ 20 juni 1792. 4. Vizioenen. 5. Hevah. 6. Antiekpenningen. 7. Skythensage. 8. De eerste mens. 9. De bruid..
Secretaris Leonard Buyst zei in zijn verslag dat De Mont dit programma stipt was nagekomen, maar in plaats van 'De eerste mens' een minder uitgebreid stuk las. Zie de Verslagen van De Distel in 1890 in de documentatie over De Distel (AMVC, D531/D).
[9] Bedoeld wordt: Zingende vogels, een tijdschrift dat enkel onder zijn redactie werd uitgegeven. De eerste aflevering verscheen in 1891. Zie brief 106, noot 2. Hoewel de opzet van dat tijdschrift althans naar de vorm aan de nogal vage beschrijving in deze brief beantwoordde, bevatte Zingende vogels ook prozastukken; muziek werd er niet in aangetroffen.
[10] Samen met Emmanuel de Bom zou Pol de Mont een verzameling folkloristische verhalen uitgeven, onder de titel Ons goede Vlaamsche volk in zijn overleveringen, maar van deze uitgave is niets gekomen. Zie Paul van Tichelen, Bibliografie van en over Emmanuel de Bom, p. 66, nr. 206. Over Ons goede Vlaamsche volk, zie ook brief 89, noot 3.
[11] Waarschijnlijk drij-dobbele vermakelijke almanak voor verstandige menschen, die voor de jaren 1890 en 1891 te Antwerpen respectievelijk bij J.–E. Buschmann en B.J. Mees verscheen en een flinke dosis humoristisch anti-klerikalisme bevatte. Naast niet ondertekende artikelen van Antoon Moortgat, Pol de Mont, Hendrik Baelden en anderen moeten er ook een paar korte bijdragen van De Bom in voorkomen. Zie Van Tichelen, Bibliografie van en over Emmanuel de Bom, p. 286, nr. 2446.
[12] Hierover wordt niets vermeld in Van Tichelens, Bibliografie van en over Emmanuel de Bom.
