Antw[erpen] 21 Jan[uari] 90.
Waarde Heer & Vriend,
Nu de Kooph[andel] ook mijn berichten over de tijdschriften weigert — wat mij langs éen enkele zijde niet onwelkom is — wensch ik U 't volgende besluit in overweging te geven.[1]
Ik ga schrijven aan de uitgevers dat, indien zij nog langer hunne uitgaven, aangekondigd wenschen, zij deze rechtstreeks aan 't bureel v/ den Kooph[andel] dienen te zenden.[2]
Aan Belfort en Dietsche Warande houd ik volstrekt niet — zelfs doen ze mij vaak een kostelijken tijd " reukeloos ontverspillen" of maken mij maar knorrig, door hun onzin. [3]
Tijdschriften lezen is ook een passie.[4]
De Toekomst beteekent weinig;[5] Volkskunde is zeer belangwekkend en kost weinig genoeg opdat ik mij abonneere. [6]
Alleen Ned[erlandsch] Museum en Dichthalle hadde ik graag behouden. Patientie! 'k zal ze op de Bibliotheek lezen...
Alleen de 2 laatstgemelde tijdschriften die naar 't einde van hun jaarg[ang] loopen zal ik blijven ontvangen tot dàn toe; wilt ge zoo goed zijn de K[oophandel] te verzoeken den inhoud zoolang op te nemen?[8]
Uw verkleefde
Em[manuel] K[arel] de Bom
Annotations
[1] Langs welke zijde die weigering van de Koophandel van Antwerpen hem niet onwelkom was, legde De Bom een dag later uit in zijn brief aan Max Rooses. Zie brief 9.
[2] Emmanuel De Bom schreef waarschijnlijk nooit aan de uitgever (zie brief 9). Ook besprak hij nog enkele tijdschriften in de Koophandel van Antwerpen (1890). Zie verder [8].
[3] Beide tijdschriften hadden een uitgesproken klerikale strekking.
[4] Emmanuel de Bom maakt hier waarschijnlijk een allusie op een vroegere brief aan Rooses, waarin hij zei dat dagbladen lezen een ware passie van hem was. Die brief dateert van 9–10 december 1889 (AMVC, B708, 30939/92).
[5] Het tijdschrift De Toekomst was een vakblad voor het onderwijzend personeel en behandelde bijna uitsluitend problemen met betrekking tot het onderwijs.
[6] Tot dan toe had De Bom meegewerkt aan dit folkloristische blad, dat rechtstreeks tot zijn interessesfeer behoorde, als lid van de afdeling Volkskunde van de Antwerpse groep van het Taalverbond. In 1889 waren van hem in Volkskunde verschenen: 'Vertelsels van 't schoenmakerken' en 'Sagen. Het begijntje'. In samenwerking met Pol de Mont, hoofdredacteur van Volkskunde, werden gepubliceerd: 'Vertelsels. De kraai en de puit', 'Vertelsels. De vos en de beer en het tobbeken vet' en 'Vertelsels. Van den haan, den vlegel en de pik'. Zie de Bibliografie van en over Emmanuel de Bom, p. 65-66, nr. 202-206.
Hoewel de abonnees op De Toekomst Volkskunde kosteloos onder dezelfde kaft werd bezorgd, bestond Volkskunde ook als afzonderlijk tijdschrift. Zie verder over beide tijdschriften brief 13, noot 4.
[8] In de Koophandel van Antwerpen van 5 februari 1890 besprak Emmanuel de Bom in 'Kunst– en letternieuws' de tiende en elfde aflevering van de lopende jaargang van het Nederlandsch Museum samen met het eerste nummer van het nieuw verschenen tijdschrift Land en volk. In de Koophandel van Antwerpen van 16 april 1890 besprak hij de twaalfde aflevering van het Nederlandsch Museum en de eerste aflevering van de dertiende jaargang van Nederlandsche Kunst– en Dichthalle, die in april 1890 was verschenen. Deze twee bijdragen tekende hij met de letter 'M'. In het tweede semester van 1890 werden geen tijdschriftbesprekingen van De Bom in de Koophandel van Antwerpen aangetroffen.
