16 Janu[ari] 1891.
Vriend De Bom
Ik lees morgen (8 uren 's avonds) de Maire van Antwerpen[1] ten 8 uren in den Kunstkring[2]. Het spijt mij dat het ook juist lezing is in het Willems-fonds[3]. Maar het was niet meer te veranderen.
Wie komen wil is welkom. Zeg het a[lstublieft] ook aan Krinkels[4] en anderen.
U[w ]D[ienstwillige ]D[ienaar]
F. Gittens
Annotations
[1] Frans Gittens De maire van Antwerpen. Vaderlandsch drama in vijf bedrijven, Antwerpen, Jan Boucherij, 1904. Waarschijnlijk had Gittens dit drama reeds in de loop van 1890 geschreven, want in de zitting van het Antwerpse Taalverbond van 11 december 1890 las hij er drie bedrijven uit voor (zie het Maandblad van het Taalverbond, I, nr. 8 (4 febr. 1891), p. 76). Het toneelstuk behandelde de lotgevallen van Jean Etienne Werbrouck, die zeer in de gunst stond bij Napoleon, en van 1803 tot 1811 burgemeester was van Antwerpen. Wegens financiële manipulaties i.v.m. het octrooi van Antwerpen werd hij veroordeeld en ontslagen. Hij stierf in de gevangenis te Douai in 1813. Werbrouck, die door Gittens werd voorgesteld als de onschuldige vrijheidsheld, gold in het algemeen te Antwerpen als nationaal idool: zijn uitvaart te Antwerpen groeide uit tot een enorme anti-Napoleonmanifestatie. Over Werbrouck, zie Floris Prims, Geschiedenis van Antwerpen, dl.XXIII (Antwerpen, De Standaard boekhandel, 1947), p. 207-215.
[2] Noch in De Koophandel van Antwerpen, noch in L'opinion, Het Handelsblad of Le précurseur treffen we iets aan over een zitting in de Kunstkring op 17 jan. 1891. In de processen-verbaal over de zittingen in de Nederlandse afdeling van de Cercle Artistique werd voor 1891 evenmin gewag gemaakt over een lezing van Frans Gittens. Zie AMVC, K 9885/D. Zie ook Cercle Artistique, Littéraire et Scientifique d'Anvers. Letterkundige afdeeling. Nederduitsche onderverdeeling. Processen-Verbael.
[3] Op zaterdag 17 januari 1891 las Reimond Stijns voor uit zijn werk: Twee novellen: 1. Een dorpsoorlog en 2. Deerle-processie. Zie de Koophandel van Antwerpen van 17 jan. 1891), p. 2 en het Jaarboek van het Willemsfonds, XXXIX (Gent, J. Vuylsteke, 1891), p. 32.
[4] Lodewijk Krinkels nam samen met Emmanuel de Bom en August Vermeylen het redacteurschap waar van Ons tooneel, dat te Antwerpen verscheen van 14 sept. 1890 tot 4 jan. 1891. In 1891 had hij reeds een hele activiteit i.v.m. het Antwerps toneel achter de rug. Als vriend van Jacob Thomas Grein (Independent Theatre) tijdens het verblijf van de jonge Grein te Antwerpen in het begin van de jaren '80, had hij samen met deze een niet nader gespecifieerd toneeltijdschriftje opgericht, waarin ze Duitse en Franse stukken vertaalden en toneelkritieken schreven. Zie N.H.G. Schoonderwoerd, J.T. Grein, ambassador of the theatre 1862-1935. A study in anglo-continental theatrical relations (Assen, Van Gorcum, 1963), p. 3. Toen Edward van Bergen in 1884 Het Antwerpsch tooneel oprichtte, was Krinkels medestichter. Na het verdwijnen van Het Antwerpsch tooneel in 1887 stichtte hij Het Nederlandsch tooneel, waarvan slechts één jaargang verscheen (sept. 1888 - sept. 1889). Hierin schreef Krinkels bijna alle artikels zelf en ondertekende ze als L.S., L.Ks., Interim, Antoon Dingsma of Adelphus Totter. In september 1891 richtte hij andermaal Het Nederlandsch Tooneel op, dat het echter eveneens slechts één jaar uithield.
