Ik ben bezig, onder al mijne werkzaamheden door, van tijd tot tijd een stukje van uw roman te lezen.[4] Ik geloof dat hij goed is, maar ik vrees dat hij als tijdschriftartikel te veel sexsueele dingen behandelt, dan dat hij in zijn geheel zou kunnen opgenomen worden.[5]
Wilt gij mij echter uwe belangen toevertrouwen, dan zal ik gaarne trachten er een uitgever voor te vinden.[6] In alle gevallen geeft gij mij wel zoo gauw mogelijk uw Amerikaansch adres op.[7]
Hoogachtend
de uwe
Willem Kloos
Den Heer Cyriel Buysse.Annotations
[1] Redactieadres van De nieuwe gids. Zie de notulen van de vergaderingen van de redactie in Garmt Stuiveling, De nieuwe gids als geestelijk brandpunt (Amsterdam, De Arbeiderspers, 1959), p. 160 e.v.
[2] Niet teruggevonden.
[3] Kloos maakte een allusie op Buysses nakende vertrek naar Amerika in mei 1891. Over Buysses Amerikareizen, zie verder brief 96, noot 1.
[4] Zie brief 14, noot 3. Zie ook G.H.'s-Gravesande, 'De betrekkingen van Vlaamse schrijvers tot "De nieuwe gids"', in: De Vlaamse gids, XXXVIII, nr. 5 (mei 1954), p. 316-317 en P.H.S. van Vreckem, De invloed van het Franse naturalisme in het werk van Cyriel Buysse, (Brussel, T.U.B., 1968, p. 91-92.
[12] Het mag wel enigszins verwondering wekken, dat de 'hartstochtmens' Willem Kloos, die de zinnevreugde bezong in het gedicht 'Evoë' (in: De nieuwe gids, IV, dl. II (1889), p. 92, waarin hij o.m. schreef: "Ik ga mijn leven in orgieën door" en aan wiens "schaamteloos" uitgesproken levensdrift Albert Verwey aanstoot nam, Het recht van den sterkste om "sexsueele dingen" afwees. Zie K.H. de Raaf, Willem Kloos, de mensch, de dichter, de kriticus (Velsen, Schuyt, 1934), p. 58-59. Zie ook brief 99.
[5] In 1893 publiceerde Kloos een klein hoofdstuk uit Het recht van den sterkste onder de titel 'Trouwpartij' in De nieuwe gids, VIII, dl.II (1892-1893), p. 219-225. Op p. 219 hiervan werd in een voetnoot vermeld, dat dit een hoofdstuk was uit een roman die eerlang verschijnen zou bij W. Versluys te Amsterdam, tevens uitgever-administrateur van De nieuwe gids.
[6] Kloos wilde deze belofte wel houden, maar toen hij op 23 juli 1891 Buysse op de hoogte stelde van zijn contacten met W. Versluys, had Buysse zelf al heel wat pogingen tot uitgave ondernomen. Zo had hij wellicht na 1 mei reeds onderhandelingen aangeknoopt met H. Roelants uit Schiedam, die beloofde in de loop van de maand juni de roman te drukken (zie brief 99). Vermits dit plan blijkbaar niet doorging, nam Buysse begin juli contact op met A. Hoste te Gent (zie brief 109, 114 en 123). Dat leidde evenmin tot onmiddellijk succes; zie brief 123. In deze brief vroeg hij aan Emmanuel de Bom zelfs of hij geen uitgever in Antwerpen wist. Ook daarvan is niets terecht gekomen, want begin augustus moest Buysse weer naar Amerika vertrekken. Zie brief 136. Vermoedelijk heeft Buysse na zijn derde reis Kloos opnieuw over de uitgave aangesproken, want in 1893 zag de roman uiteindelijk het licht bij W. Versluys. Wanneer Buysse bijgevolg in december 1893 aan Alfons de Cock schrijft, dat hij zijn roman drie jaar had laten liggen zonder hem te willen uitgeven, is dat op zijn minst bevreemdend te noemen. Zie de brief van Buysse aan De Cock van 9 dec. 1893 (AMVC, B 995/B, 13394/671.
[7] Een brief van Buysse aan Kloos met dit adres werd niet teruggevonden. Het adres luidde C/O Haesaert-Buysse, Sussex-street, 35, Jersey City, New York. Zie de brieven van Buysse aan De Bom van 15 en 19 dec. 1893 (AMVC, B 995/B, 63061/18 en 63061/19.
