Brussel, den 2n december 1891.
Waarde Heer,
Ik bid U om verschooning zoo ik niet vroeger op uwe briefkaart[1] antwoordde en U de geleende werken terugzond. Ik heb deze laatste nog eenigen tijd gehouden om er een aantal nota's uit te nemen en al de noodige elementen te verzamelen om desnoods, wanneer het geval zich nog zou voordoen, over Prudens Van Duyse te spreken of te schrijven.[2] Binnen een paar dagen heb ik daarmede gedaan, en dan zal ik U de bewuste boeken met de post laten geworden.
Ook heb ik uitgezien naar een middel om iets goeds te doen voor het standbeeld van den dichter.[3] Ik heb mij de medewerking verzekerd van den Katholieken Vlaamschen Bond. Ook van liberale zijde zal de zaak door het toedoen der vrienden Coopman, Prayon, de Smedt enz. ondersteuning vinden. Om de twee partijen tot samenwerking voor Van Duyse te brengen, zou het goed wezen dat zulks door de bemiddeling eener onzijdige maatschappij gebeurde en daarvoor is er gééne beter geschikt dan het kunstgenootschap "De Distel".[4]
Ik raad U bijgevolg aan een officieel schrijven uitgaande van het Comiteit - Van D[uyse] tot dit genootschap te richten, aan het adres van zijn algemeenen schrijver Emiel T'Sjoen, Koninklijke prinsstraat, Nr 4, te Elsene.[5]
Dat schrijven zal krachtig ondersteund worden en zeker een warmen bijval genieten. Van dan af kunnen wij een comiteit voor Brussel inrichten en al het noodige doen voor het welgelukken der kwestie.
Ik dank U, Waarde Heer, voor de uiterste welwillendheid welke gij jegens mij hebt doen blijken om mij het leveren van een
[2]
antwoord op de prijsvraag nopens V[an Duyse] te vergemakkelijken.[6]
Het spijt mij grootelijks dat een erge onsteltenis mij in de onmogelijkheid stelde het werk naar behooren af te maken, en zulks niet zoozeer met het oog op mijn persoonlijk belang maar vooral uit liefde voor den dichter dien ik naar waarde hadde willen doen kennen en waardeeren. Wat ik op geestesgebied niet heb kunnen doen zal ik ten minste op stoffelijk gebied trachten te verwezenlijken mits al mijn krachten te wijden aan het welgelukken der onderneming van 't standbeeld hier te Brussel.
Ik verzoek U, waarde Heer, immer op mijne dienstwilligheid aanspraak te maken en bied U de verzekering mijner gevoelens van hoogachting en warme genegenheid.
Pr[osper] Van Langendonck
Blijde-Inkomstlaan, 24.Annotations
[1] Niet teruggevonden.
[2] Het enige dat we hebben kunnen terugvinden in verband met Van Langendoncks interesse voor Prudens van Duyse, is zijn bespreking van de bloemlezing uit 'Van Duyse's gedichten tijdens zijn leven verschenen', bijeengelezen door Florimond van Duyse onder toezicht van Jan van Beers. Zie Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle, XII (1889-1890), p. 40-52; 83-102. In zijn lange recensie vermeldt Van Langendonck nergens de samensteller van de bundel, noch de supervisie van Van Beers. Zie Florimond van Duyse, Bloemlezing uit Prudens van Duyse's gedichten tijdens zijn leven verschenen (Roeselare, De Seyn-Verhougstraete, 1889).
[3] De bedoeling was om in Dendermonde, de geboortestad van Van Duyse, een standbeeld op te richten. Dat opzet dateerde reeds van vòòr 1880. In dat jaar werd het voorstel om Van Duyse een standbeeld te geven weer opgenomen. Er werd gepland dat dat in 1882 zou gebeuren, ter gelegenheid van een Nederlands Taal- en Letterkundig Congres, dat dan te Dendermonde zou plaatsvinden. Het plan werd echter uitgesteld wegens gebrek aan tijd, en het zou pas in 1893 (op 27 augustus) verwezenlijkt worden. Het standbeeld was van de hand van Godfried de Vreese uit St.-Joost-ten-Node. Het voetstuk werd door Victor Horta gemaakt. Voor de tribulaties rond het Van Duyse-standbeeld, zie Jan Broeckaert, Prudens van Duyse en zijn standbeeld (Dendermonde, snelpersdruk Aug. de Schepper-Philips, 1902). Zie ook Jan Broeckaert, Feestrede uitgesproken ter gelegenheid der onthulling van 't standbeeld des dichters Prudens van Duyse (Dendermonde, F.-J. du Caju vader, 1893).
[4] Het kunstgenootschap De Distel werd gevraagd de inschrijving voor het standbeeld van Van Duyse te Brussel te willen verzorgen. Tevens werd er einde februari 1892 een voorlopig comité gesticht waarin Emiel T'Sjoen, Gustaaf Schamelhout en Leonard Buyst zetelden. Er werd ook een ontwerp voor een definitief comité opgesteld. Dat het plan zeer welwillend door De Distel-leden werd onthaald, blijkt uit de verslagen van 12 dec. 1891, 30 jan. 1892, 27 febr. 1892 en 7 mei 1892. Zie de documentatie in het AMVC (D531/D).
[5] Zie de brief van Jan Broeckaert (secretaris van het Van Duysecomité) aan De Distel van 9 december 1891 in het AMVC (B873/B, 38.335/3), de documenten over De Distel (531/D) en het verslag daarin van 12 dec. 1891.
[6] Van Langendonck bedoelt hier misschien het dichten van een 'feestzang' ter ere van de onthulling van Van Duyses standbeeld. Het was ten slotte de directeur van de Stedelijke Muziekschool te Dendermonde, G.-H.Hilge, die de Van Duyse-cantate componeerde en de Dendermondse dichter August de Schepper, die er de woorden voor schreef, nadat men had afgezien van het gedicht van een van de vurigste Van Duyse-vereerders, Emmanuel Hiel. Die had ook een 'feestzang' klaargemaakt, bestemd om door Peter Benoit op muziek gezet te worden. Hiels gedicht werd uitgegeven in 1892 te Gent bij A. Siffer.
