7 Xr 1891
Vriend De Bom
Vergeet a.u.b. de boeken niet die gij mij beloofdet?[1]
En nu De Braekeleer. Wat zegde ik U? —
"Men zal weldra vernemen dat de meeste zijner schilderijen in de handen zijn van '— chauds de tableaux'", die ze voor niet opkochten, en die nu door alle mogelijke middelen, zelfs door middel van voordrachten met scheldwoorden, de eigenliefde der sinjoors hevig prikkelen, om hunnen "stock" aan hooge prijzen af te zetten. — Hetgeen enkel bewijst dat de ketjes in zulke zaken de sinjoors te plat zijn. "La farce est jouée! Bonsoir la compagnie."
U[w Dienstwillige Dienaar]
F[rans] Gittens
Wilt niet zeggen dat De Braekeleer geen man voor groot talent was. O neen! In tegendeel! Maar dat de "reclame" goed werd ingericht en zoo als ik het U zegde, dan reeds (maar ook niet vroeger) begon "wanneer de ongelukkige niet meer kon schilderen" en voor die gemeene exploitanten (niet de sinjoors die men nu dik en dubbel wil scheeren) het schaap in huis was.[2]
Lacen![*] de ongelukkige schilders, en de philisters, die men enkel met stampen onder de broek, kan wakker schudden. —
Zullen zij bijten ?
Annotations
[1] Welke boeken Gittens bedoelde, werd niet achterhaald.
[2] Gittens' wrevel moet men situeren i.v.m. bepaalde gebeurtenissen te Antwerpen in 1891, rond de in 1888 overleden Henri de Braekeleer. Bij zijn begrafenis had het Antwerpse publiek voor deze overal elders beroemd geworden ingezetene weinig belangstelling aan de dag gelegd. Toen op 1 november 1891 het Antwerpse gemeentebestuur op plechtige wijze en in aanwezigheid van talrijke delegaties de buste van De Braekeleer door Jef Lambeaux in het Antwerpse Museum voor Schoone Kunsten onthulde, verweten de redenaars Ernest Slingeneyer en Louis Delmer de Antwerpse autoriteiten en de gevestigde kunstkringen van de stad — o.a. de Cercle Artistique — kortom, de hele Antwerpse upper-ten, hun hypocrisie t.a.v. Henri de Braekeleer, die ze noch tijdens zijn leven, noch bij zijn dood en begrafenis erkenning hadden gegund, maar drie jaar nadien met valse lof bestookten. Zie: 'Inauguration d'un buste de H.de Braekeleer', in: L'art moderne, XI, nr. 45 (8 nov. 1891), p. 357-359.
Daarna besliste de gewraakte Cercle Artistique van 6 tot en met 18 december 1891 een tentoonstelling te wijden aan de werken van Henri de Braekeleer. Dat wekte verbittering op van de Antwerpse correspondent van L'Art moderne, die andermaal de vroegere onverschilligheid tegenover De Braekeleers kunst bij de Antwerpenaars laakte. Zie: V., 'Exposition des oeuvres de Henri de Braekeleer à Anvers', in: L'art moderne, XI, nr. 51 (20 dec. 1891), p. 404-405. In de redevoeringen van Slingeneyer en Delmer werd gewag gemaakt van het feit dat De Braekeleer reeds jaren beroemd was, terwijl ook de Antwerpse correspondent van L'art moderne er de nadruk op legde dat De Braekeleer groot succes geboekt had tijdens zijn leven, in Brussel, Wenen, Parijs en Amsterdam. Meer dan De Braekeleers kunstwaarde, had dit succes waarschijnlijk tot het opslaan van een "stock" bij bepaalde opkopers geleid.
[*] 'Lacen!': helaas!
